سید جعفر شهیدی سال ۱۲۹۷ در بروجرد به دنیا آمد. بعد از گذراندن تحصیلات متوسطه، برای ادامه تحصیل به تهران آمد و ۲۳ ساله بود که برای تحصیلات حوزوی به نجف رفت و چند سالی هم در قم طلبه بود. شاید آشنایی با محمد معین و علیاکبر دهخدا، بعد از اتمام تحصیلات حوزوی شهیدی در قم و حضور در تهران، یکی از اتفاقات مهم زندگی او بود. اتفاقی که باعث شد بعد از تشکیل سازمان لغتنامه دهخدا، معاونت این سازمان و بعد از مرگ محمد معین اداره این سازمان برعهده او قرار بگیرد و سهم بزرگی در اتمام این اثر ارزشمند داشته باشد. شهیدی سال ۱۳۴۰ دکترای ادبیات فارسی و تاریخ را کسب کرد و به عنوان استاد تمام در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران مشغول کار شد.
دکتر شهیدی در نجف اولین کتابش را در رد نظریات احمد کسروی، تاریخنگار، چاپ کرد. اما مهمترین کتابهای او، آثار ماندگاری هستند که در حوزه تاریخ اسلام نوشته شدهاند. شهیدی در این آثار با زدودن خرافه از تاریخ، تصویری دقیق و بیحاشیه از چهرههای دینی نشان داده است. او با تسلط به زبان عربی، دستی هم در ترجمه داشته است. مهمترین اثر ترجمه او، ترجمه «نهجالبلاغه» است که سال ۱۳۶۸ منتشر شد. بسیاری معتقدند این کتاب که «جایزهی کتاب سال» را از آن خود کرده است، بهترین ترجمه موجود از نهجالبلاغه است.
جالب است که بدانید دکتر شهیدی بعد از مرگ بدیعالزمان فروزانفر و نیمه کار ماندن شرح مثنوی مولوی او، کار او را ادامه داد و سه جلد دیگر بر سه جلد تالیف فروزانفر افزود؛ به همین دلیل شاید بتوان او را «مرد پایانهای درخشان» نامید.
دکتر جعفر شهیدی، پژوهشگر بزرگ زبان فارسی و تاریخ اسلام، سال ۱۳۶۸ مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی را در تهران تاسیس کرد.او دی ماه سال ۱۳۸۶ از دنیا رفت.
تصویرسازی: محمدرضا دوستمحمدی