تجریش قدیم سه محله داشت: محله‌ی بالا، محله‌ی پایین و محله‌ی قلعه‌ی نو. زعفرانیه، محمدیه، ناودانک، جعفرآباد، رضاییه و کاظمیه هم محله‌های حومه‌ی تجریش بودند. نواحی محله‌ی بالای تجریش شامل باغ فردوس، چهارراه حسابی، زعفرانیه، الهیه، ناودانک و محمدیه و محله‌ی پایین شامل ظهیرالدوله، سه‌راه دزاشیب، سه‌راه قیطریه، اسدی و فردوسی می‌شد. بیش از سی رشته قنات کوچک و بزرگ در آبادانی تجریش سهم فراوانی داشت و سیراب‌کننده‌ی باغ‌های فراوان آن بود.
تجریش از ابتدای دوره‌ی قاجار مورد توجه درباریان و اهالی شهر تهران بوده است. محمدشاه، سومین پادشاه قاجار دستور ساخت قصری مجلل به نام محمدیه را در تجریش داد. اراضی‌ای که قصر محمدیه در آن ساخته شد، امروز به باغ فردوس مشهور است. در سمت جنوبی قصر محمدیه، حاج میرزا آقاسی، صدراعظم محمدشاه هم کاخی بنا کرد که امروز آن ساختمان هنوز پابرجاست و درختان چنار تنومند باغ فردوس یادگاری از آن دوران است، اما قصر محمدیه به کلی ویران شد و اثری از آن باقی نیست. تجریش در زمان ناصرالدین‌شاه هم پر از درخت انجیر وگیلاس و مزرعه‌های با صفا بود. ساختمان‌های تجریش قدیم مثل روستای تاریخی ماسوله بود؛ یعنی ساختمان‌های روستا طوری بود که مردم از روی بام‌های یکدیگر مسیرشان را ادامه می‌دادند.
جمعیت در تجریش قدیم در دو محله به صد و پنجاه خانواده می‌رسید. از محله‌ی بالا حدود بیست خانوار تابستان‌ها بر سر باغ‌های خود می‌رفتند و زمستان‌ها برمی‌گشتند. کوچه‌ها و معابر بسیار تنگ و پر پیچ‌و‌خم بود. خانه‌های خشت و گلی یا چینه‌ای تجریش، در زیردست و سمت شرق پل تجریش تا زیردست ایستگاه جاده قدیم بنا شده بود.
محله‌ی تجریش که سال‌ها محل سکونت اشراف قاجاری و ییلاق سفارت‌خانه‌های خارجی در تهران بود، از دوره‌ی پهلوی اول گسترش پیدا کرد. جاده‌ی قدیم آن (خیابان دکتر شریعتی فعلی) آباد و سنگ‌فرش شد و راه‌های دسترسی به آن آسان شد. ماشین‌های کرایه کم‌کم افزایش پیدا کرد و بسیاری از باغ‌های آباد آن تبدیل به ویلا شد.
