تکیه‌ی دولت علاوه بر تاثیر زیاد در رواج و گسترش نمایش آیینی تعزیه، یک شاهکار معماری در دوران قاجار هم محسوب می‌شود. این تکیه را بزرگترین نمایش‌خانه‌ی تمام اعصار ایران می‌شناسند و از حیث عظمت آن را با آمفی‌تئاتر ورونا در ایتالیا مقایسه می‌کنند.
درباره‌ی تاریخ دقیق ساخت تکیه‌ی دولت اتفاق نظر مورخین بر این است که در سال ۱۲۴۸ شمسی به دستور ناصرالدین‌شاه و با مشورت و همراهی دوستعلی‌خان معیرالممالک با سرمایه‌ای حدود ۳۰۰ هزار تومان در کنار عمارت بادگیر بنا شد. ساخت این بنا پنج سال طول کشید.
شکوه و شهرت تکیه‌ی دولت را بیشتر به دلیل اجرای مراسم سوگواری و تعزیه می‌دانند که در دو نوبت بعدازظهر و شب در آن اجرا می‌شد. تماشاچیان زن پیرامون سکوی مرکزی تکیه و مردان پشت سر آنان روی پله‌ها قرار می‌گرفتند. پیشکاران مدتی قبل از آغاز ماه محرم مشغول آماده کردن این فضا می‌شدند و با انواع چلچراغ، دیوارکوب، قالیچه، شال‌های کشمیری، تابلوهای نفیس و دیگر اشیای گران‌بها غرفه‌ها را تزیین می‌کردند. در ماه‌های عزاداری پارچه‌های سیاه که بر آنها آیات قرآن و ابیاتی از اشعار محتشم نوشته می‌شد، از دیوارهای تکیه‌ی دولت آویخته می‌شد.
مدیر تکیه‌ی دولت معین‌البکاء بود که او را به‌عنوان تعزیه‌گردان تکیه‌ی دولت می‌شناسند. اوج فعاليت تکيه‌ی دولت در محرم بود. با اينکه حدودا ۳۰۰ تکيه‌ی ديگر در تهران مانند تکيه‌های سيدنصرالدين، درخونگاه، رضاقلی‌خان و... وجود داشت ولی به دلیل وابستگی به دربار، باشکوه‌ترين و عظيم‌ترين تعزیه‌ها در تکيه‌ی دولت اجرا می‌شد. هزاران نفر هر روز دو بار، يک بار از سه ساعت به غروب مانده تا غروب و نوبت دوم از دو ساعت از شب گذشته به تماشای تعزیه می‌نشستند.
از دوران پادشاهی مظفرالدین‌شاه تکیه‌ی دولت کم‌کم ویران شد و پس از اینکه سال‌ها به‌شکل ویرانه باقی مانده بود، در سال ۱۳۲۵ برای ساخت شعبه‌ی بانک ملی در بازار، تخریب و بیشتر مساحت آن زیربنای بانک شد. اکنون معدود نشانه‌هایی که از این تکیه‌ی بزرگ و باشکوه باقی مانده، وسایل تعزیه‌خوانان و تخت و منبر است که بخشی از آنها در کاخ گلستان نگهداری می‌شود.
