مسعودمیرزا ملقب به ظل‌السطان، فرزند ارشد ناصرالدین‌شاه بود. این عمارت شاهد حوادث تاریخی مهمی بوده که یکی از آنها انقلاب مشروطه است. در طول نهضت مشروطه این عمارت به خاطر موقعیتش در نزدیکی میدان بهارستان، یکی از پایگاه‌های مشروطه‌خواهان و مخالفان محمدعلی‌شاه بود. حادثه‌ی تاریخی مهم دیگری که در محل این عمارت رخ داد، منفجر شدن بمب دست‌ساز در زیر کالسکه‌ی محمدعلی‌شاه در نزدیکی عمارت مسعودیه بود که همین موضوع بهانه‌ای شد تا او مجلس را به توپ ببند و به دنبال این اتفاق خانه‌ی ظهیرالدوله و عمارت مسعودیه و خانه‌های دیگر مشروطه‌خواهان و پایگاه‌هایشان را به رگبار بستند.
عمارت مسعودیه، باغ لاله‌‌زار، باغ نگارستان و باغ سردار ایروانی همه از مکان‌هایی هستند که در دوره‌ی ناصری و در قسمت شمالی حصار شاه طهماسبی تهران احداث شد و مثل سایر باغ‌های ایرانی ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد و با نقش و نگارهای ایرانی و عناصر معماری فرنگی زینت داده شده است. هنرمند معمار این اثر تاریخی استاد شعبان معمارباشی است. بر اساس مستندات باقی‌مانده، مسعودیه دو قسمت بیرونی و اندرونی داشته كه در حال حاضر از قسمت اندرونی آن اثری باقی نمانده. قسمت بیرونی مجموعه‌ی فعلی، باغ‌عمارت مسعودیه را تشكیل می‌دهد و در این باغ هفت عمارت وجود دارد كه به وسیله‌ی حیاط‌هایی به همدیگر متصل شده‌اند. کاشی‌‌کاری، گچ‌‌بری، نقاشی دیواری، خطاطی و تزئینات نفیس از هنرهای معماری این عمارت است.
تاریخ می‌گوید اینجا در روزگارانی دور میزبان ساختمان‌های فرهنگی کشور بوده که یکی از آنها اولین کتابخانه و موزه‌ی ملی ایران بوده. انجمن معارف در سال ۱۳۰۴ یکی از اتاق‌های عمارت را به عنوان کتابخانه مورد استفاده قرار داد و به این صورت اولین کتابخانه‌ی رسمی ایران شکل گرفت. بعد از چند سال یکی از اتاق‌های عمارت به محل نگهداری اشیای ارزشمند وعتیقه‌های باستانی تبدیل شد که این در واقع پایه‌گذاری اولین موزه‌ی ایران بود. بعدها در سال ۱۳۱۸ این اشیای قیمتی و ارزشمند به موزه‌ی ملی انتقال داده شد
عمارت مسعودیه اینجاست: ضلع جنوب غربی میدان بهارستان، خیابان اکباتان.
