بررسی شغل‌ها و اصناف مختلف نشان می‌دهد که در گذشته‌های دور در تهران هر وقت یکی دو نفر از صاحبان یک شغل در کنار هم و در قسمتی از تهران مشغولِ کار خود می‌شده‌اند، به مرور زمان شاغلان در آن صنف، کم‌کم به آنها اضافه و در آن محل جغرافیایی بازار یا راسته‌ی آن صنف تشکیل می‌شده است. مثلا همان‌طور که آهنگران، بزازان، کفاشان و … راسته‌ی مخصوص خود را داشته‌اند، صحافان، کتابفروشان، کاغذفروشان و … هم در یک جا جمع شده بودند. مرکزیت کتابفروشان ابتدا در بازار بین‌الحرمین (راسته‌ی لوازم‌التحریرفروش‌ها در بازار تهران) بود، اما به علت وجود کتابخانه‌ی حسین‌آقا ملک‌التجار در بازار حلب‌‌سازها، کم‌کم کتابفروشی‌هایی هم در این بازار تاسیس شدند.
از قدیمی‌ترین کتابفروشی‌های تهران می‌توان به دو مورد به شکل ویژه اشاره کرد: کتابفروشی مکتب‌الاسلامیه در بازار سلطانی و کتابفروشی اسلامیه در خیابان ۱۵ خرداد که هفته‌ی پیش معرفی کردیم. تاسیس دارالفنون در خیابان ناصرخسرو، برای صنف کتابفروشان یک اتفاق خوش‌یُمن بود. بعد از تاسیس دارالفنون، خیابان ناصرخسرو بدل به راسته‌ی اصلی کتابفروشان شد و بلافاصله چندین چاپخانه هم تاسیس شد. تعداد کتابفروشان در این خیابان به دلیل حضور دارالفنون هر روز رونق بهتری گرفت.
اما یک کوچه در خیابان ناصر خسرو از نظر تاریخی مهم است؛ کوچه‌ی حاج نایب. در آن سال‌ها شخصی به نام حاج رضا نایب که در قم کتابفروش بود، به تهران می‌آید و اولین کتابفروشی را در این کوچه تاسیس می‌کند. پس از دهه‌ی ۳۰ کم‌کم کتابفروشان سر از این کوچه درمی‌آورند و شکل این کوچه را دگرگون می‌کنند.
در کنار کتابفروشی‌های کوچه‌ی حاج نایب، در خیابان لاله‌زار، کتابفروشان و بنگاه‌های مطبوعاتی بیشتر به چاپ کتابهای تصنیف و زندگی‌نامه‌ی هنرمندان مشغول می‌شوند و تیراژ بالایی از کتابهای تصنیف‌کوچه‌بازاری را چاپ و آنها را توسط افراد خوش‌صدا به فروش می‌رسانند. بعدتر خیابان جمهوری هم تبدیل به محلی برای فروش رمان‌های عامه‌پسند و سرگرم‌کننده شد. در دوران بعد از انقلاب هم خیابان‌های کریمخان و انقلاب بدل به راسته‌های اصلی کتابفروشان در تهران می‌شوند.