- در روزگاری که همه فکر میکردند ریاضیات برای دخترها نیست، آلنوش طریان تصمیم گرفت ثابت کند پسر و دختر فرقی ندارد. او آبان سال ۱۲۹۹ در تهران به دنیا آمد و لیسانس فیزیک را سال ۱۳۲۶ از دانشگاه تهران گرفت.
- سال ۱۳۳۲ بود که آلنوش ۳۳ ساله برای تحصیل در رشته «فیزیک اتمسفر» وارد دانشگاه سوربن فرانسه شد. او در آن روزها با «ایرن کوری»، دختر «ماری کوری» در آزمایشگاه همکاری میکرد. طریان سال ۱۳۳۵ و بعد از پایان تحصیل، پیشنهاد تدریس در دانشگاه سوربن را رد کرد. به ایران برگشت و به عنوان دانشیار «فیزیک رشتهي ترمودینامیک» در گروه فیزیک دانشکدهي علوم دانشگاه تهران استخدام شد. «در جواب استاد فرانسويام كه ميخواست من را استخدام كند، گفتم كه من بايد برگردم به كشورم و فقط براي بهتر خدمت كردن به كشورم براي تحصيل به فرانسه آمدم. بعد از برگشتن به ايران، خيليها به من ميگفتند كه حماقت كردي، اما من چون وظيفهي خودم ميدانستم كه برگردم، برگشتم و از برگشتنم به ايران پشيمان نيستم زيرا كه توانستم دانشجويان خوبي تحويل جامعه بدهم و اين مسئله باعث دلخوشي من است».
- طریان کمی بعد از ورود به ایران شروع به تدریس «فیزیک ستارگان» کرد. آن روزها این درس وارد دانشگاههای ایران نشده بود و برای اولین بار این درس را به صورت مستقل برای دانشجویان فیزیک تدریس کرد. او بعد از تاسیس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران به آنجا رفت. سال ۱۳۴۵ بود که درخواست راهاندازی رصدخانه خورشیدی را داد و این رصدخانه با نظارت او افتتاح شد. سال ۱۳۴۸ هم به ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران رسید و در رصدخانه فیزیک خورشیدی کارش را شروع کرد.
- آلنوش طریان سال ۱۳۵۸ و بعد از ۳۰ سال فعالیت، خودش را بازنشسته کرد. دروس «اخترفیزیک ستارگان» با تلاش اين زن ايراني در دانشگاههاي ايران پايهگذاري شد و به همين خاطر به او لقب «بانوی اخترفیزیک» و «مادر ستارهشناسی نوین ایران» را دادند.
- جالب است که بدانید آلنوش طریان تا پايان عمر ازدواج نکرد و خانهاش در جلفاي اصفهان را وقف دانشجویانی کرد که محل اسکان مناسبی ندارند و خودش در اواخر عمر در آسایشگاه سالمندان زندگی کرد. اين فيزيكدان بزرگ، اسفند ماه ۱۳۸۹ از دنیا رفت.
تصویرسازی: محمدرضا دوستمحمدی