به گزارش روابط عمومی باغ کتاب، مجتبی مینوی یکی از تأثیرگذارترین پژوهشگران و محققان ادبیات فارسی در قرن بیستم بود. او با تصحیح متون کهن، نقد و تحلیل علمی، ترجمه آثار مهم و مشارکت در گسترش پژوهش‌های ادبی، نقش مهمی در زنده نگه داشتن و ارتقای دانش ادبی ایران داشت. نوشته‌های این استاد برجسته زبان و ادب فارسی بیش‌تر نسخه‌هایی را شامل می‌شود که از کتابخانه‌های سراسر دنیا عکس‌برداری و تصحیح شده است.
مجتبی مینوی در بهمن ۱۲۸۱ خورشیدی در تهران چشم به جهان گشود. او دانش‌آموخته دارالفنون بود. او در کنار ادیبان برجسته‌ای همچون بزرگ علوی گروه ربعه را تشکیل داد و این گروه توانست با همکاری هم آثار ادبی و هنری ارزشمندی را خلق کند.
تصحیح و احیای متون کلاسیک
یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای مینوی، تصحیح متون کهن فارسی بود. او با بررسی نسخه‌های خطی و بهره‌گیری از روش‌های علمی، به تصحیح و انتشار آثار مهمی چون «شاهنامه فردوسی»، «مرزبان‌نامه» و «سیرت جلال‌الدین مینگبرنی» پرداخت.
فردوسی‌پژوهی و جست‌وجوگری در شاهنامه از دغدغه‌های مهم علمی او بود؛ ازاین‌رو می‌خواست با گردآوری کهن‌ترین نسخه‌های شاهنامه، تصحیح انتقادی از این اثر در اختیار اهل تحقیق بگذارد. با تصحیح بخش‌هایی از شاهنامه مانند بیژن و منیژه، رستم و اسفندیار و رستم و سهراب، بنیان تصحیحِ انتقادیِ شاهنامه را پی‌ریزی کرد و با این کار نهضت ادبی تحقیقی را در ایران بنیان نهاد.
نقد ادبی و تحلیل متون
مینوی در نقد و تحلیل ادبیات فارسی، دیدگاهی علمی و موشکافانه داشت. او با رویکردی نقادانه به بررسی متون پرداخت و برخی از اشتباهات تاریخی و ادبی را اصلاح کرد. نقدهای او بر پژوهش‌های معاصرانش، نشان از دقت نظر و تسلط او بر منابع تاریخی و ادبی داشت.
ترجمه و معرفی آثار مهم جهانی
او با ترجمه و معرفی آثار ادبی و تاریخی جهان، نقش مهمی در آشنایی ایرانیان با جریان‌های فکری و ادبی بین‌المللی ایفا کرد. مینوی با تسلط بر زبان‌های خارجی، آثاری را به فارسی برگرداند که تأثیر مهمی در توسعه مطالعات تطبیقی و آشنایی با ادبیات جهانی داشت. دو کتاب «لوح تاریخی همدان» نوشته ارنست هرتسفلد، «وضع ملت و دولت و دربار در دوره شاهنشاهی ساسانیان» اثر آرتور کریستنسن از جمله آثار ترجمه شده مینوی است.
مشارکت در نهادهای فرهنگی و علمی
مجتبی مینوی یکی از پایه‌گذاران برخی از نهادهای پژوهشی مهم، مانند بنیاد فرهنگ ایران و بنیاد شاهنامه بود. فعالیت‌های او در این حوزه به توسعه و گسترش پژوهش‌های ادبی و تاریخی کمک کرد و باعث شد ادبیات فارسی در سطحی علمی‌تر و گسترده‌تر مورد بررسی قرار گیرد.
تأثیر بر نسل‌های بعدی پژوهشگران
مینوی با تألیفات، مقالات و تدریس خود، تأثیر عمیقی بر پژوهشگران و دانشجویان ادبیات فارسی گذاشت. آثار او همچنان یکی از منابع معتبر برای مطالعه ادبیات فارسی محسوب می‌شود و بسیاری از پژوهشگران از روش‌ها و یافته‌های او در تحقیقات خود بهره می‌برند.
آثار و کتاب‌شناسی
از مینوی ده‌ها کتاب در عرصه تألیف، تصحیح و ترجمه و صدها عنوان مقاله باقی مانده است. «دیوان ناصرخسرو»، «نامه تنسر»، «نوروزنامه» تألیف عمر خیام نیشابوری، تصحیح بخش‌هایی از «شاهنامه فردوسی»، «خلاصه شاهنامه » به‌اهتمام محمدعلی فروغی، «اقبال لاهوری شاعر پارسی‌گوی پاکستان»، «پانزده گفتار درباره چند تن از رجال ادب اروپا از اومیروس تا برناردشا»، «کابوسنامه فرای»، «آزادی و آزادفکری»، «یادنامه ایرانی مینورسکیف» با همکاری ایرج افشار و ... از جمله آثار برجای مانده از مینوی به شمار می‌روند.
مجتبی مینوی با پژوهش‌های ارزشمند، نقدهای علمی، تصحیح متون کهن و نقش‌آفرینی در نهادهای فرهنگی، تأثیر مهمی بر ادبیات فارسی گذاشت. او نه‌تنها به حفظ و ارتقای متون کلاسیک کمک کرد، بلکه با دیدگاهی علمی و بین‌المللی، راه را برای مطالعات جدید در حوزه ادبیات فارسی باز کرد. آثار و تلاش‌های او همچنان الهام‌بخش پژوهشگران و علاقه‌مندان به ادبیات و تاریخ ایران است.
کتابخانه شخصی او که یکی از غنی‌ترین کتابخانه‌های خصوصی ایران بود که بعد از درگذشت‌ش به دانشگاه تهران اهدا شد و اکنون به نام کتابخانه مینوی شناخته می‌شود. این کتابخانه، گنجینه‌ای ارزشمند برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و ادبیات فارسی است.
ترجمه کتب «کلیه و دمنه» و «اخلاق ناصری» از مجتبی مینوی در کتابفرشی سروستان باغ کتاب تهران موجود است.