باغِ کتاب تهران بالاخره افتتاح شد. با ۶۵ هزار متر مربع وسعت و ۱۵ هزار متر مربع کتابفروشی.
وقتی دوستی قدیمی این خبر را به من داد، پرسشی از ذهنم گذشت: «چه کنیم که این فضا جذابتر شود و جذابیت آن بهطور دائمی بپاید؟»
با این سؤال ذهنم رفت به کتابفروشی ایندیگو (Indigo) که برای من جذابترین کتابفروشیِ مونترال است تا جایی که دیدهام. از همین رو، رموز جذابیتِ این کتابفروشی (البته از دید خودم) را برایتان شرح میدهم، شاید مبنای ایدههایی شود برای باغ کتاب خودمان.
۱. دسترسی به این کتابفروشی، چه پیاده و چه با وسایل حملونقل همگانی بسیار ساده است.
۲. ورود به آن با انواع وسایلِ توانبخشیِ چرخدار (مثل ویلچر و اسکوتر) بسیار ساده است و فردی چون من میتواند راحت و مستقلاً براند و داخل شود. ابعاد، شیبها، دربازکنهای برقی و اتوماتیک، همه حسابشده و درستاند.
۳. بهتعداد کافی راهنمایان جوان و تروفرزی دارد که راهنماییات کنند؛ محصولات را بشناسند؛ اگر ندانند زود و بیمعطلی جستوجو کنند و بههر حال همهچیز را برای دانستن و تصمیمگرفتن تو ساده کنند. این، نقطهقوت ایندگو، بهنسبتِ کتابفروشی رقیب است؛ چون در آن یکی، جوانانی کتابنخوان و کند، با پرسشت درباره هر کتاب، قفل میکنند و تا بیایند بگردند و تازه کتاب را نداشته باشند، کلی وقتت را گرفتهاند.
۴. بهنظرم هدایای ترئینی و نیز خوشحالکنندهها (چیزهایی برای کودکان و کودکِ درون)، سرمایهگذاریِ بصری و چیدمانی بر رویِ کتابهای داغ و خوشتخفیف، برنامهریزی برای معرقی آثار نویسندگان ایالتشان کِبِک، تنوع شگفتآور و حتی سرسامآور و دقیق کتابهای کودکنوجوان، صندلیهایی که جابهجا گذاشته شدهاند تا بنشینی و راحت کتابها را بخوانی، کافهای پرنور و دلپذیر در طبقه دوم کتابفروشی و شیوه امتیازی برای برخورداری از تخفیف، هفت راز شلوغی و رونق ایندیگو بهنسبتِ رقیب است. علاوهبر اینکه آنها دسترسی فیزیکیشان هم مناسب ویلچر و اسکوتر نیست.
۵. بگذارید، «شیوه امتیازی برای برخورداری از تخفیف را توضیح دهم» و با آن، این اولینیادداشت را تمام کنم: آن کتابفروشیِ دیگر، صرفاً به دانشجویان ۱۱ درصد تخفیف میدهد که با احتساب مالیات پانزدهدرصدی، هیچ است و کار عضویتش هم تا جایی که من از خودشان پرسیدهام، مزیت خاصی ندارد. فقط نوعی کیف پول است که تو آن را از قبل پرکردهای؛ اما در ایندیگو، تو از وقتی کارت میگیری و ثبتنام میکنی، علاوهبر کلی تخفیف مناسبتیِ ریز ریز، با هر خرید امتیاز جمع میکنی تا براساس آنها در آینده تخفیف بیشتری بگیری.