به گزارش روابط عمومی باغ کتاب تهران، نشست تعامل و تبادل اندیشه فعالان حوزه کتاب کودک و نوجوان با مدیران باغ کتاب تهران با حضور رضا مجدی مدیرعامل باغ کتاب تهران و عضو هیئت مدیره، منوچهر اکبرلو نویسنده، پژوهشگر و مترجم حوزه کودک و نوجوان، رضا فیاضی نویسنده کودک و نوجوان، اسماعیل امینی شاعر، عباس جهانگیریان پژوهشگر و نویسنده، منصور خلج پژوهشگر در غرفه باغ کتاب تهران در سی‌و‌پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.
نقش باغ کتاب در تمام حوزه‌های خلاقیت و فرهنگ
در ابتدای نشست، رضا مجدی مدیرعامل باغ کتاب تهران با تأکید بر اهمیت دوره کودکی گفت: مجموعه باغ کتاب در مورد کتاب و کتابخوانی، خصوصاً برای کودکان و نوجوانان هرچه در توان داشته باشد، به کار می‌گیرد. هرچند باید بیشتر در این مورد کار کنیم.
وی افزود: روزانه بین ۱۰ تا ۲۳ هزار تردد در باغ کتاب وجود دارد و این در سطح کشور بی‌نظیر است. نمایشگاه کتاب ۱۰ روز برگزار می‌شود؛ اما در باغ کتاب چیزی حدود ۱۰ هزار متر مربع به کتاب اختصاص داده شده است که بیش از 5 هزار متر مربع مربوط به حوزه کودک و نوجوان است.
عضو هیئت مدیره باغ کتاب عنوان کرد: باغ کتاب تقریباً در تمام حوزه‌های خلاقیت و فرهنگ مانند حوزه هنر، سینما، تئاتر، نشر و فرهنگ سهم دارد؛ همچنین این مجموعه در حوزه نشر و حمایت از ناشران بسیار فعال است. در همین راستا، در سال گذشته کتاب‌های متعددی در باغ کتاب رونمایی شد که کتاب‌های «حانیه» و «سرباز روز نهم» از آنها بود.
مجدی اظهار کرد: بیش از ۶۰ درصد مهمانان ما در باغ کتاب خانواده‌ها هستند که به اصرار فرزندانشان در باغ کتاب حضور پیدا می‌کنند و این بسیار حائز اهمیت است.
مدیرعامل باغ کتاب تهران در پایان سخنانش باغ کتاب را مجموعه مهم در حوزه کودک و نوجوان تلقی کرد و گفت: اگر قرار است در حوزه فرهنگ کودک و نوجوان اتفاقی در تهران بیفتد، باغ کتاب تهران یکی از مراکزی است که می‌تواند در این زمینه نقش اساسی داشته باشد.
همکاری بنیاد نمایش کودک و نوجوان و باغ کتاب
منصور خلج پژوهشگر و نویسنده حوزه کودک در ادامه نشست به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: ما با اکثر دست‌اندرکاران تئاتر کودک و نوجوان به عنوان تاریخ شفاهی مصاحبه‌هایی انجام دادیم. تعدادی از این مصاحبه‌ها چاپ شد اما بیشتر آنها هنوز چاپ نشده‌اند و مایل هستیم تعدادی از این کتاب‌ها طی تفاهم‌نامه‌ای با باغ کتاب، به ثمر برسانیم.
وی افزود: مایل هستیم در زمینه چاپ کتاب‌هایی با عنوان بنیاد نمایش کودک و نوجوان، دست دوستی را به سمت مجموعه باغ کتاب دراز کنیم؛ از طرفی بسیار خوشحال هستیم که کتاب‌هایی داریم که می‌توانیم آنها را در اختیار باغ کتاب تهران قرار دهیم.
این نویسنده در خصوص دلایل گرایش مردم به سمت کتاب‌های ترجمه‌ای نسبت به کتاب‌های تألیفی اظهار نظر کرد: کتاب‌های ترجمه‌ای به دلیل سرشناس بودن نویسندگان آنها قدمتی بسیار طولانی دارند. کتاب‌های تألیفی برای کودکان سخت به چاپ می‌رسد. یعنی نویسنده زحمت می‌کشد کتاب را می‌نویسد اما در مرحله چاپ دچار مشکل فراوان می‌شود.
خلج اذعان کرد: اگر نویسنده بخواهد کتاب را به صورت خصوصی چاپ کند هزینه فراوانی دارد و صرفه ندارد و اگر هم بخواهد از طریق چاپ دولتی آن را چاپ کند ضوابط بسیار سختی دارد. یکی از دلایل عدم استقبال نویسندگان کودک و نوجوان نسبت به تألیف همین مشکل چاپ است و این مشکل همچنان ادامه دارد.
بین نویسندگان ایرانی و ناشران خارجی ارتباط برقرار کنیم
عباس جهانگیران پژوهشگر و نویسنده با اشاره به اهمیت ایجاد ارتباط بین نویسندگان ایرانی و ناشران خارجی گفت: با اینکه ادبیات ایران این ظرفیت را داشته که فراتر از مرزهای ایران خوانده و معرفی شود اما این کار انجام نشده و آنها بیشتر چهره‌های سیاسی و نظامی ما را می‌شناسند؛ در حالی که شایسته است با ادبیات و فرهنگ ما آشنایی داشته باشند.
جهانگیران ادامه داد: وزارت فرهنگ باید به ناشران کمک کند. ما ظرفیت خیلی خوبی در حوزه سینما و ادبیات نمایشی داریم و قطعاً در آن سوی مرزها مخاطبان زیادی داریم. نمونه آن در سینما اتفاق می‌افتد و هر سال به جشنواره‌های زیادی دعوت می‌شوند و جایزه‌های متعددی نیز به آنها تعلق می‌گیرد. در حوزه کتاب به دلیل سخت بودن کار ترجمه، کمتر اتفاق افتاده و باید یک پل ارتباطی بین نویسندگان ما و ناشران خارجی به وجود بیاید. این پل‌های ارتباطی در حال حاضر یا وجود ندارند یا معلق هستند. باغ کتاب می‌تواند برای این موارد راهکار پیدا کند و جلساتی در این زمینه برگزار کند.
وی در پایان، نمایشگاه کتاب تهران را یک فرصت عالی برای اقدامات مجموعه باغ کتاب در راستای ارتباط با ناشران خارجی قلمداد کرد و گفت: اگر باغ کتاب بتواند در جوار این نمایشگاه با ناشران خارجی ارتباطی برقرار کند، قطعاً اتفاقات خیلی خوبی می‌افتد.
باغ کتاب تهران می‌تواند مدرسه کودک و نوجوان راه‌اندازی کند
منوچهر اکبرلو نویسنده، پژوهشگر و مترجم اثر کودک و نوجوان در ادامه نشست در خصوص مجموعه باغ کتاب تهران گفت: باغ کتاب می‌تواند جایگاه خاصی داشته باشد؛ هم به دلیل جای ویژه آن، هم نام آن و هم شناخت ویژه‌ای که وجود دارد. باغ کتاب تهران نباید اولویت دوم کسی قرار بگیرد.
وی افزود: این توقع وجود دارد که باغ کتاب کارهای خاصی انجام دهد؛ کارهایی که کمتر جایی انجام می‌گیرد. قبلاً دوستان یک ایده‌ای داشتند که باغ کتاب تبدیل به یک مدرسه کودک و نوجوان شود و حتی یک سری اقدامات هم در این زمینه انجام شد اما در نهایت متوقف شد. این ایده برای شخص بنده نیست، بلکه طرح تمام پیشکسوتان این حوزه است.
اکبرلو ادامه داد: در زمینه تولید کتاب، باغ کتاب تهران می‌تواند فراتر از آن چیزی که به صورت روتین در این نمایشگاه وجود دارد پیش رود. باید به حوزه‌ای که دیگران توجه نمی‌کنند توجه کرد و باغ کتاب و انتشارات آن در این زمینه می‌توانند یک گام به جلو بردارند؛ مثلاً در زمینه گردشگری برای کودکان در تهران یا شناخت محیط زیست و نوع زیست در تهران کتاب‌هایی می‌توان نوشت که آموزش شهروندی بدهد.
باغ کتاب می‌تواند در حوزه کودک و نوجوان مرجع باشد
اسماعیل امینی شاعر و نویسنده، ضمن تشکر از برگزار کنندگان این نشست گفت: مجموعه باغ کتاب تهران مجموعه بسیار ارزشمندی است؛ به دلیل اینکه مردم آن را دوست دارند و در عین حال اهالی قدرت در این مجموعه اعمال قدرت نمی‌کنند. باغ کتاب تهران ظرفیت دارد یک سری کارها در آن انجام شود. مثلاً کلاس‌های حافظ شناسی و شاهنامه‌خوانی و از این قبیل کارها که خیلی هم مورد اقبال مردم قرار می‌گیرد.
این نویسنده ادامه داد: مهم‌ترین کاری که باغ کتاب تهران باید انجام دهد این است که مرجعیت پیدا کند. نوجوانان باید بدانند که مرجعی وجود دارد که می‌توانند در آن شاهنامه خوانی یاد بگیرند. باغ کتاب در حال حاضر از نظر امنیت، محیط مرجعی است. اگر از لحاظ محتوا نیز بتواند مرجعیت پیدا کند اتفاقات بسیار خوبی می‌تواند در آن رقم بخورد.
باغ کتاب ظرفیت‌های لازم در حوزه کودک را دارد
رضا فیاضی نویسنده کودک و نوجوان در ادامه این نشست با اشاره به برخی از نمایش‌هایی که در مجموعه باغ کتاب اجرا شد، گفت: باغ کتاب تهران باید از نویسندگان، کارگردانان و پژوهشگران دعوت کند تا با همکاری آنها بتواند کارهای هنری فاخر تولید کند.
وی افزود: بنیاد نمایش انجمن کودک و نوجوان این آمادگی را دارد که خدمات لازم را ارائه دهد. خیلی از عناوین، ترجمه تقلبی است و چرا خود ما باید در زمینه تألیف کم کاری کنیم که ترجمه‌های تقلبی به دست کودکان برسد. مجموعه باغ کتاب تهران ظرفیت‌های لازم را دارد و باید از این ظرفیت‌ها استفاده کند.
این نویسنده در پایان گفت: فضایی نداریم که کودکان بتوانند صفر تا صد نیازهایشان را در آنجا مطالبه کنند و آموزش تئاتر، سینما و دیگر هنرها را ببینند. افتتاح خانه‌ای به نام خانه کودک می‌تواند بر اعتبار مجموعه باغ کتاب تهران بیفزاید.
در پایان این نشست مدیرعامل باغ کتاب گفت: باغ کتاب باید محل گردهمایی کودکان، نوجوانان و افراد صاحب‌نظر در این حوزه باشد. دغدغه ما نیز ارائه فعالیت‌هایی مفید به‌خصوص در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی برای این گروه سنی حساس و ویژه است. ایده‌های طرح شده در این نشست را دنبال می‌کنیم و همچنین از نویسندگان، شاعران و فعالان حوزه کودک و نوجوان دعوت می‌کنیم تا طرح‌های مورد نظر خود را به باغ کتاب تهران ارائه کنند.
