مجموعه کاخ گلستان، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران، محل اقامت شاهان سلسله قاجار و از زیباترین و کهن‌ترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران است. شاه طهماسب اول صفوی نخستین پادشاهی بود که در سفرهای خود به قصد زیارت مقبره حضرت عبدالعظیم(ع) دستور داد بارویی به طول یک فرسخ در دور تهران احداث شود.
پس از او شاه عباس صفوی در قسمت شمالی حصار طهماسبی چهار باغ و چنارستانی احداث کرد که بعدها دیوار بلندی دور آن بنا کردند و عمارات مقر سلطنتی را در داخل آن ساختند و اسمش را ارگ گذاشتند. قدیمی‌ترین بناهای موجود در مجموعه گلستان، ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند است. او در نبردهایش علیه محمد حسن خان قاجار در سال ۱۱۷۲ تهران را مرکز اردوکشی خودش قرار داد و پس از پیروزی در این جنگ در دیوانخانه قدیم تهران که در زمان شاه سلیمان ساخته شده بود بار عام داد و با عنوان وکیل‌الرعایا حکومت ایران را در دست گرفت. به فرمان او در تابستان همان سال حصار ارگ دوباره احیاء شد و یک دست حرمخانه و خلوتخانه و عمارت دارالحکومه در داخل آن بنا شد.
از زمان سلطنت فتحعلی‌شاه به بعد با گسترش دستگاه اداری و تشریفات سلطنتی بناهای متعددی در داخل ارگ تهران احداث شد .در دوران رضا شاه پهلوی، بخش‌های بزرگی از ارگ تهران، از جمله حصار دور آن، سردر باب عالی، ساختمان دفتر استیفا، نگارخانه، تکیه دولت، نارنجستان، باغ گلشن و ساختمان‌های اندرونی تخریب شد. محل سکونت شاه به سعدآباد و سپس در دوران محمدرضا شاه پهلوی به نیاوران منتقل و مجموعه گلستان به محل پذیرایی از میهمانان خارجی تبدیل شد.
پس از انقلاب مجموعه گلستان مانند اغلب عمارات سلطنتی دیگر به صورت موزه درآمد تا همه بتوانند از آن دیدن کنند. از ایوان تخت مرمر، خلوت کریمخانی، اتاق موزه (تالار سلام) و حوضخانه آن، تالار آینه، تالار عاج یا سفره‌خانه، تالاربرلیان یا سفره‌خانه، تالاربرلیان یا تشریفات، ساختمان کتابخانه، عمارت شمس‌العماره، عمارت بادگیر و حوضخانه وسیع آن، تالار الماس، کاخ ابیض و چادرخانه.