این سردر تا قبل از ساخته شدن برج آزادی، یادمان و نشانهی تهران بود و تا ۷۰ سال پیش اگر میخواستند تهران را نشان بدهند، تصویر سردر باغ ملی را با آن نقارهخانهها و کاشیکاریها و درهای بزرگش را نشان میدادند. دروازهای که بهعنوان آخرین دروازهی پایتخت از دوران گذشته برای شهر مانده است.
دروازهی میدان مشق، سردر باغ ملی یا دروازهی باغ ملی، نامهایی است که این دروازهی زیبا را با آنها میشناسیم. بنایی با پهنای کمتر از ۲۷ متر و ارتفاع نزدیک به سه متر در حاشیهی خیابان امام خمینی قرار گرفته و سال ۱۳۰۴ شمسی ساخته شده است. قدمت این سردر به دورهی پهلوی اول و زمانی میرسد که او به شهردار پایتخت کریمآقا بوذرجمهری دستور داد که دروازههای قدیمی شهر را خراب کنند. طرح سردر را جعفرخان کاشی آماده کرد. گفته میشود که او برای طراحی این سردر از مهندسان آلمانی که برای ساختن راهآهن و صنایع ایران آمده بودند کمک گرفت. برای همین سردر باغ ملی ترکیبی است از معماری اصیل ایرانی و معماری اروپایی
کاشیکاران سردر باغ ملی برای طراحی داخل آن با تصاویری از کودتا و پهلوی و قزاقهایش را در کاشیها به نمایش گذاشتند. دو در برای پیادهرو در دو سمت دروازه در نظر گرفته شد که یکی از سمت غرب در کنار شرکت نفت ایران و انگلیس قرار داشت و دومین در به سمت شرق و در جایی قرار داشت که چند سال بعد ادارهی پست مرکزی توسط مارکف طراحی شد. در زمان ساخت این بنا تعداد ماشینهایی که در تهران تردد میکردند به اندازهی انگشتان یک دست نبود و در اصلی آن متناسب با ورود کالسکه و همان تعداد ماشین طراحی شد. در بالای سردر هم برای جایگاه دیدهبانی و نقارهزنی دو اتاقک طراحی شده که روزانه چندین محافظ در آن قرار می گرفتند تا از داخل باغ ملی و بناهای مربوط به آن حفاظت کنند
عکسهایی از امروز و دیروز دروازهی باغ ملی ببینید.